43 DEPREMZEDELER İÇİN HUKUK REHBERİ D- VERGİ HUKUKU YÖNÜNDEN a- Depremde Yok Olan Mallar için Emsal Bedel Tespiti: Vergi Usul Kanunu (VUK) m. 278’e göre, deprem gibi afetler yüzünden veyahut bozulmak, çürümek, kırılmak, çatlamak, paslanmak gibi haller neticesinde iktisadi kıymetlerinde önemli bir azalış görülen mallar ile maliyetlerinin hesaplanması emsal bedeli üzerinden dikkate alınır. Bir vergiye matrah olan servet veya servet unsurlarının veraset ve intikal vergisi bakımından 10’uncu maddede belirtilenler dışında kalması halinde değerlemesi ve beyannamede gösterilecek tutarı emsal bedel olacaktır. Bu durumda emsal bedellerin VUK’un 298’inci, aynı kanunun 72’nci maddesinde yazılı Takdir Komisyonu tarafından tespit edileceği belirtilmiştir. b- Amortismana Tabi Kıymetler için Amortisman Oranı Tespiti: VUK m. 317’ye göre amortismana tabi olup, deprem gibi afetler neticesinde değerini tamamen veya kısmen kaybeden; menkul ve gayrimenkullerle haklara, mükelleflerin müracaatları üzerine ve ilgili Bakanlıkların mütalaası alınmak suretiyle, Maliye Bakanlığınca her işletme için işin mahiyetine göre ayrı ayrı belli edilen “Fevkalade ekonomik ve teknik amortisman nispetleri” uygulanır. Bu durumda otomobil, kamyon, makine, bina, alet, edevat, mefruşat, bilgisayar, mobilya vs. gibi amortismana tabi iktisadi kıymetleri zarar gören mükelleflerce, ölüm halinde mirasçılarının; vergi dairesine yazılı olarak başvurmaları ve “fevkalade amortisman oranı” belirlenmesini istemeleri gerekmektedir. Fevkalade amortisman oranına göre hesaplanan amortisman gider olarak dikkate alınır. Serbest meslek erbapları da işlerinde bir yıldan fazla kullandıkları ve amortismana tabi tuttukları tesisat ve demirbaş eşyanın kıymetleri ile amortismanlarını tuttukları defterlerindeki “amortisman kayıtlarında” gösterirler. c- Deprem Nedeniyle Beyan ve Ödemelerin Ertelenmesi VUK m.13’e göre deprem, mükelleflere ilişkin bir mücbir sebep halini oluşturur. Bakanlık, deprem bölgesinde bulunan mükellefler için geçerli olmak üzere mücbir sebep hali ilan eder.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1