Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu Bülteni Sayı 5

6 TBB Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu BÜLTEN KASIM 2021 Ekvador Landmark Birleşmiş Milletler kararı, sağlıklı çevrenin bir insan hakkı olduğunu doğruladı. (9 Ekim 2021) Ekvador'daki Waorani yerli topluluğu, 2019 yılında üyeleri olan Nemonte Nenquimo'nun liderliğinde Ekvador hükümetine karşı, yerli halkın yaşadığı toprakların petrol araması için teklif edilmesinden önce kendilerine danışmadıkları için dava açtı. Nenquimo, “Yerliler olarak tek bir amaçta birleşme- miz gerekiyor; bize saygı duymalarını talep etmek” ifadelerine ek olarak ‘Amazon’un yerli halkın evi ol- duğunu ve satılık olmadığını’ belirtmiştir. Nenquimo’nin yanı sıra dünya çapında binlerce aktivistin de takipçisi olduğu dava sürecinde nihayet 2021 yılının sonuna yaklaşırken Mahkeme, 500.000 dönümlük Waraoni arazisini petrol aramalarından koruyan tarihi bir karar verdi. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi (HRC) ilk kez temiz, sağlıklı ve sürdürülebilir bir çevreye sa- hip olmanın bir insan hakkı olduğunu kabul etti. (48/13 sayılı Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi Kararı) https://www.unep.org/news-and-stories/story/landmark-un-resolution-confirms-healthy-environment-human-right Endonezya Jakarta Merkez Bölge Mahkemesi, Endonezya Devlet Başkanı Joko Widodo’nun Sağlık, Çevre ve İçişleri bakanları ve üç valiyle birlikte Endonezya’nın başkenti Jakarta’da vatandaşların temiz hava haklarını ihlal ettiğine karar verdi. (16 Eylül 2021) Mahkeme, Cumhurbaşkanı Joko Widodo ve diğer altı üst düzey yetkilinin vatandaşların temiz hava haklarını yerine getirme yükümlülüklerini ihlal ettiklerine ve başkent Jakarta’daki kötü hava kalitesini iyileştirmelerine karar verdi. Jakarta, dünyanın en kirli şehirlerinden biridir. Aktivistler, kamuya mal olmuş kişiler, motosikletli taksi şoförleri ve kirlilikle ilgili hastalıklara yakalanan insanlardan oluşan davacılar; maddi tazminat talep etmemişler, ancak kirleticiler için daha sağlam denetim ve yaptırımlar talep etmişlerdi. Davacılar bu taleplerini sağlıklı yaşam hakkına dayandırmışlardı. Mahkeme başkanı Saifuddin Zuhri, yedi yetkilinin Cakarta’da hava kalitesi düzenlemelerini sıkılaş- tırarak insanların haklarını garanti altına almak ve bilim ve teknolojiye dayalı olarak insan sağlığını, çevreyi ve ekosistemleri korumak için ciddi adımlar atması gerektiğine dikkat çekti. https://www.nytimes.com/2021/09/16/world/asia/jakarta-pollution-court-decision.html