Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu Bülteni Sayı 4

91 Kararlar NİSAN 2021 TBB Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu BÜLTEN İNCELEME VE GEREKÇE: USUL YÖNÜNDEN: Davalı idareler tarafından, davanın süresinde açılmadığının tespiti halinde süre aşımı yönünden reddi gerektiği ileri sürülmüştür. Davalı idarelerin usule yönelik bu itirazı geçerli görülmeyerek esasın incelenmesine geçildi. ESAS YÖNÜNDEN: İLGİLİ MEVZUAT: 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun 1. maddesinde, bu Kanun’un amacının; elektriğin yeterli, ka- liteli, sürekli, düşük maliyetli ve çevreyle uyumlu bir şekilde tüketicilerin kullanımına sunulması için, rekabet ortamında özel hukuk hükümlerine göre faaliyet gösteren, mali açıdan güçlü, istikrarlı ve şeffaf bir elektrik enerjisi piyasasının oluşturulması ve bu piyasada bağımsız bir düzenleme ve denetimin yapılmasının sağlanması olduğu; 20. maddesinin ikinci fıkrasında, arz güvenliğinin temini için gerekli yedek kapasite de dahil olmak üzere yeterli kurulu güç kapasitesinin oluşturulması ve/veya sistem güvenliğinin temini için güvenilir kurulu güç kapasitesinin korunması amacıyla yerli kaynaklara öncelik veren kapasite mekanizmalarının oluşturulacağı, bu mekanizmalar kapsamında TEİAŞ tarafından yapıl- ması gerekecek ödemelerin iletim tarifesi hesaplamalarında dikkate alınacağı, kapasite mekanizmaları- nın oluşturulmasına ilişkin usul ve esasların Bakanlık görüşü alınarak Kurum tarafından düzenleneceği; Geçici 8. maddesinde, Elektrik üretim A.Ş. veya bağlı ortaklık, iştirak, işletme ve işletme birimleri ile varlıklarına ve 4046 sayılı Kanun kapsamında oluşturulacak kamu üretim şirketlerine ve kamu üretim şirketlerine ait üretim tesislerine, bunlardan bu maddede yapılan değişikliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce özelleştirilmiş olanlarla, yürürlük tarihinden sonra özelleştirilecek olanlar için de geçerli olmak üzere, çevre mevzuatına uyumuna yönelik yatırımların gerçekleştirilmesi ve çevre mevzuatı açısından gerekli izinlerin tamamlanması amacıyla 31/12/2019 tarihine kadar süre tanınacağı kurala bağlanmıştır. HUKUKİ DEĞERLENDİRME: 6446 sayılı Kanun gereğince istikrarlı ve mali açıdan güçlü bir piyasa yapısının oluşturulması için piyasanın yatırımcılara şeffaf ve öngörülebilir bir yatırım ortamı sunması gerekmektedir. Yatırım ortamının iyileştirilmesi ve sürdürülebilir kılınması için tasarlanmış ve maliyeti iletim tarifesi üze- rinden son kullanıcıya yansıyan bir kapasite mekanizmasının piyasadaki belirsizlikleri gidermesi ve yatırım sinyali üretmesi beklenir. Kapasite mekanizması bu doğrultuda elektrik üreticilerine nakit enjeksiyonu işlevi görmekte olup, elektrik piyasasının ekonomik olarak sürdürülebilirliğini amaçla- maktadır. Bu amaç çerçevesinde, dava konusu Yönetmelik değişikliğiyle birlikte genel olarak kapasite ödeme oranı kurgusunda değişikliğe gidilmiştir. Buna göre, kapasite ödeme oranı kurgusu, TEIAŞ tarafından aylık bazda sabit kapasite ödemesi belirlenmesi prensibine dayanmaktadır. Belirlenen sabit kapasite ödemesi, kapasite mekanizması katılımcısı santrallerin kaynak türlerinin halihazırda kullanılan sabit maliyet bileşenlerine, yani finansman ve sabit işletme giderlerine ve kapasite mekanizması içerisin- deki kurulu güçlerine bağlı olacaktır. Öngörülen ödeme kurgusu içerisinde kapasite ödemelerine esas bir fatura dönemindeki bütçe, her kaynak türü için belirlenen kapasite ödeme oranında kaynak türü bazında dağıtılacaktır. Dolayısıyla bütçenin artması veya dağıtılmaması söz konusu değildir. Bir kaynak türünün sabit maliyet bileşeni ve toplam kurulu güçlerinin çarpımının her kaynak türünün sabit maliyet bileşeni ve toplam kurulu