Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu Bülteni Sayı 4

69 TBB Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu BÜLTEN NİSAN 2021 gerekçesine dayalı olarak işlemler iptal edilmiştir. Mimarlar Odası’nın haklı ve ısrarlı mücadelesinin ürünü olan bu karara karşı, müdahil olan Sinan Aygün Gayrimenkul İnşaat AŞ. ve Togo Ayakkabı San. Tic.AŞ. nin istinaf başvurusu yapması üzerine Ankara Bölge İdare Mahkemesi 5 ve 6. İdari Dava Dai- releri, toplam 5 yargıcın katılımı ile toplanmış ve 03.07.2020 tarihli bir kararla, Ankara 12.İdare Mah- kemesi’nin iptal kararını kaldırarak, davacı Mimarlar Odası Ankara Şubesi’nin “dava açma ehliyetinin bulunmadığı” gerekçesiyle, açıkça hukuka aykırı bir işlemin geçerli kılınmasına pahasına, iptal kararını kaldırıp davanın kesin olarak reddine hükmetmişlerdir. Kente karşı işlenmiş bir suçu “geçerli kılan” bu kararın önemi büyüktür. 4 üyenin çoğunluk görüşünde, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının (objektif nitelik taşıyan) idari işlemlere karşı sade- ce kuruluş kanunlarında gösterilen amaçları doğrultusunda dava açma ehliyetleri bulunduğu, ancak (subjektif nitelik taşıyan) uygulama işlemleri ile bu kuruluşlar arasında “kişisel, güncel ve meşru bir menfaat ilişkisi” olmadığından dava açma ehliyetinin bulunmadığı hususunda idari yargı yerlerince verilen kararlar istikrar kazanmış bulunmaktadır. denilmiştir. Çoğunluk görüşünü oluşturan üyeler, Oda’nın imar planına dava açabileceğini ancak açı- lan davada verilen iptal kararının uygulanıp uygulanmadığını takip ve uygulanmadığında dava açma hakkının olmadığına, hükmetmişlerdir. Yani, iptal edilen idari işlemin uygulanmaması, etkisiz bırakıl- ması anlamına gelen işlemler olsa dahi, kimse dava açamayacak, yargı kararının yok sayılması anla- mına gelen işlemler, geçerli kalacaktır. Karara karşı oy kullanan üye ise … imar planlarına karşı dava açma ehliyeti bulunduğu hususunda tartışma olmayan Mimarlar Odası ve Şehir Plancıları Odası’nın; açılan bu davalar sonucunda idari yargı yerlerince verilen iptal kararlarının uygulanılmasını isteme hususunda görevli ve yetkili olduğunun ve söz konusu istemin reddi yolundaki idari işlemlere karşı dava açma ehliyetine sahip olduğunun kabulü gerekmektedir. .. diyerek, Anayasa’nın 2.maddesindeki cumhuriyetin niteliklerine atıfla, iptal davalarında asli olarak ve her zaman hukuk devletinin korunduğu şiarını anımsatarak, bu temelde bir davanın ehliyetten reddi- nin yerinde olmadığını, isabetle ortaya koymuştur. Kent Konseyi’nin, yasa gereği sayılan, doğal üyelerinden birisi olan Mimarlar Odası, nasıl oluyor da, kendi görev alanı içinde olan bir süreçte, ehliyetsiz kabul edilebiliyor? Bunu anlamak gerçekten güç. TOGO gökdeleninin olduğu bölgede, son dönemde yoğunlukları arttırılmış çok sayıda bina inşa edil- miş olup, bunların önemli bir kısmı hakkında dava olduğu, imar planlarının iptal edildiği, yargı ka- rarlarına rağmen binaların gözgöre göre inşa edildiği görülmektedir. Üstelik, bu şekilde inşa edilen yapılarda, kamu kurumlarının taşınmaz satın aldıkları da söylenmektedir. Bu süreçler, hukuk devletini korumayı ve yaygınlaştırmayı mı teşvik ediyor, yoksa ekonomik açın- dan güçlü olanın kendi kurallarını koyduğu, kamu düzeni ve kamuya güvenin azaldığı, kentlerin kaynaklarının sınırlı sayıda elitin arasında bölüştürüldüğü, adaletsiz bir durumu mu? Cevabını bil- diğimiz ama açıkça söyle(ye)mediğimiz bir soru. Yine de bu tür kararların bilinmesinin de önemli olduğunu düşünerek, yayımlıyoruz.