Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu Bülteni Sayı 4

22 TBB Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu BÜLTEN NİSAN 2021 Son olarak atık ithalatındaki bu ısrar neden? Birçok zengin ülke geri dönüştürülebilir atıklarını deniza- şırı ülkelere gönderiyor. Çünkü bu yöntem ucuz ve ülkelerin geri dönüşüm oranlarını yükseltmek için bir araç. Bunun yanı sıra yerel depolama alanlarını da azaltıyor. Çöp alan gelişmekte olan ülkeler içinse atıklar bir gelir kaynağı. Plastiklerin tasarımı, kalitesi, ayrıştı- rılması ve varış noktası konusunda çok daha sıkı standart ve kontroller uygulanmadığı takdirde, aşağı dönüşüm (downcycle; materyalin orijinalinden daha düşük kalitede ve/veya işlevsellikte olması) riski çok yüksek ve bu noktadan sonra daha fazla geri dönüşüm pek mümkün değil. Plastik atıklar %100 kapasite ile geri dönüştürülse, özellikle yukarı dönüştürülse (upcycle) bir ekonomik girdi olarak kabul edilebilir. Ancak bu mümkün değil. Ayrıca sıfır atık politikasının henüz oturmadığı, kendi plastik çöp- lerini bile kaynağında ayrıştıramayan ve dönüştüremeyen bir ülkede bu ekonomik bir girdiden çok çevresel bir tehdit. Türkiye kendi çöpüyle baş edemeyen bir ülke. Henüz Sıfır Atık politikası yerleşmiş değil. Kontrolsüz plastik atık ithalatı Türkiye’nin kendi geri dönüşüm sisteminde varolan sorunların artmasından başka bir işe yaramayacak. Özetle bir ülkenin çevre sorunu başka bir ülkeye ihraç ediliyor. Oysa bir tek dünyamız var. Plastik atığı nereye yollarsak yollayalım dünyamızdan kaybolmayacak. O atık dönüp dolaşıp deniz canlılarını öldürmeye devam edecek. Üstelik yediğimiz deniz canlıları ile tabağımıza kadar gelecek. Türkiye’nin ihtiyacı olan acilen plastik üretimini ve tüketimini azaltmak, kendi plastik atığını çev- reye en az zarar verecek şekilde dönüştürecek altyapı sistemini kurmak. Sıfır Atık eylem planı kap- samında, atık ithalatına ilişkin de bir eylem planı tanımlanmalı. Türkiye’nin plastik çöplüğü olmaması için başka ülkelerin çevre sorununu ithal etmeyelim.