Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu Bülteni Sayı 4

21 TBB Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu BÜLTEN NİSAN 2021 Eurostat’ın verilerine göre Avrupa’dan plastik çöp almada Türkiye birinci oldu. AB’den ihraç edilen 14 milyon ton atığın 0.59 tonu (582.296) plastikti. Bu her gün 213 kamyon dolu- su plastiğin ülkemize girmesi demek. Bunun 2019’da ilk beş sorumlusu İngiltere (154 ton), İtalya (89 ton), Belçika (85 ton), Almanya(67 ton) ve Fransa’dan (57 ton) gelen atıklar. Ve tabii ki plastik atık ithalatına hiçbir kısıtlama getirmeyen hükümet. Yine Eurostat’ın verilerine göre 15 yıl içerisinde 5 plastik atık ithalatımız 173 kat artı. İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden çıkması ile Eurostat verilerinin ortalaması değişmiş gözüküyor. 2020 senesi için toplam bir atık tonajı henüz raporlanmamış olsa da, 2020 yılının ilk altı ay raporlamasın- dan da tahmin edilebildiği üzere Türkiye hala Avrupa’nın gözdesi konumunda. İlk sorumlu İngiltere ile ise işler hala vahim ilerliyor. Kendi raporlamalarına göre 2020’de İngiltere 537.000 ton plastik atık ihraç etti; İngiltere’nin atık ihracatında ilk ülke % 39 oranı ile yine Türkiye oldu. 6 Türkiye’ye ihraç ettikleri plastik atık miktarı 2019 yılına göre %36 arttı. İngiltere’nin geri dönü- şümü neredeyse imkansız olan karışık plastik atıklarının yarısı Türkiye’ye geldi. Plastik atıklarla ilgili yakın zamanlı Basel Sözleşmesi ek değişikliği de küresel plastik atık ticaretine etki etti. 1 Ocak 2021’de yürürlüğe giren değişiklikler, ihracatçıların birbirine karışmış, kirlenmiş ya da geri dönüştürülemeyen plastik atıkları göndermeden önce ithalatçı ülkelerin ön onayını almasını ge- rektiriyor; son olarak ithalatçı ülkelere istenmeyen ya da yönetilmesi mümkün olmayan plastik atıkları reddetme hakkı tanıyor. Bu, sadece doğrudan geri dönüşüme gönderilen tehlikesiz temiz plastik atıkların Basel Sözleşmesi kontrolünden muaf tutulacağı anlamına geliyor. Türkiye 2021 başında karışık kodlu plastik atığı yasakladığını belirtti. Bu kodların Basel değişikliğin- deki yasaklı listedeki atık kodlarına nasıl karşılık geldiğini ve yasağın 2021 ithalatında ne gibi etkisi olacağını önümüzdeki günlerde raporlanan atık ithalatı verileriyle daha net göreceğiz. 5 2004-2019 6 https://www.ons.gov.uk/economy/nationalaccounts/balanceofpayments/bulletins/uktrade/previousReleases Nihan Temiz Ataş