Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu Bülteni Sayı 4

20 TBB Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu BÜLTEN NİSAN 2021 2017’de Çin dünyadaki plastik atıkların dörtte üçünü satın alırken, dünyanın geri dönüşüm kutusu haline gelmişti. Dünya plastik çöplerden gözden ırak bir şekilde kurtulduğu için çok memnundu. Ancak Çin, hava kirliliği ve çevreyi koruma gerekçesiyle 2018 yılı sonunda plastiklere yönelik ithalat yasağı getirdi. Çin’in bu hamlesi dünyayı bunalıma soktu. Stresin kelebek etkisi tüm Amerika ve Av- rupa ülkelerinde hissedildi. Çin’in plastik atık yasağı ile birlikte, 2017 ortası ile 2018 ortası arasında Malezya, Vietnam ve Tayland plastik atıkların yeni adresi oldu. Malezya atık ithalatında başı çekerken Tayland ithalatta %1000 artış yaşadı. 1 Yasağın ardından altı ay içinde, her biri kendi kısıtlamalarını getirdi. Plastik ticaretindeki değişimin Güneydoğu Asya’ya etkileri sarsıcı oldu: Kirlenmiş su kaynakları, ekinlerin yok olması, aşırı plastik atığa maruz kalma ve bunları yakmaktan kaynaklı solunum yolu hastalıkları ve akışın en yoğun olduğu bölgelerde organize suç bolluğu. Buralarda yaşayanlar ve gelecek nesiller, tüm insanlığın yarattığı bu kirliliğin ekonomik, sosyal ve çevresel bedelini ödüyor. 2 Özellikle tam da bu noktada gözler Türkiye’ye çevrildi. Küresel atık ihracatı (çoğu ABD, Almanya, İngiltere ve Japonya olmak üzere) akışı kaydı ve Hindistan, Tayvan, Güney Kore, Endonezya ve Tür- kiye’de ithalat artışları görüldü. Türkiye’nin ithalatı 2016 yılı başında ayda 4.000 ton iken 2018 başında aylık 33.000 tona yükseldi. Ekim 2018’den itibaren ayda 10.000 tonla İngiltere’den ithal edilen atıklarda keskin bir artış oldu. 3 2019 yılında plastik atık ithalatı en yüksek seviyeye ulaşarak aylık ortalama 48, 5 bin tona yükseldi. 4 1 https://wastetradestories.org/wp-content/uploads/2019/04/Discarded-Report-April-22.pdf 2 https://wastetradestories.org/wp-content/uploads/2019/04/Discarded-Report-April-22.pdf 3 Data from the global plastics waste trade 2016-2018 and the offshore impact of China’s foreign waste import ban: https:// secured-static.greenpeace.org/eastasia/Global/eastasia/publications/campaigns/toxics/GPEA%20Plastic%20waste%20 trade%20-%20research%20briefing-v2.pdf 4 Eurostat Statistics, 2019