Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu Bülteni Sayı 3

14 TBB Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu BÜLTEN ARALIK 2020 ÇEVRE(SEL) (NİN) HAKLAR(I)? Dr. Öğr. Üyesi Zerrin SAVAŞAN * Selçuk Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü, Uluslararası Hukuk Anabilim Dalı Literatürde çevre hakları ile ilgili akademik tartışma çevrenin mevcut insan hakları kuralları ile ko- runması ve çevre hakkına asli koruma sağlanması şeklinde iki temel boyut üzerinden ilerlemektedir. Çevresel haklar terimi ise yine iki boyutta inceleme alanı bulmaktadır: mevcut insan hakları kuralları- nın çevrenin korunması bağlamında yeniden formüle edilmesi ile sağlanan usuli güvenceler (1. Bilgi edinme hakkı; 2. Katılım hakkı; 3. Adalete erişim); çevrenin sahip olduğu haklar. Bu durum bir kavram karmaşasını da beraberinde getirmektedir: çevre hakları mı? Çevresel haklar mı? Çevrenin hakları mı? Öncelikle çevre hakları kavramı üzerinden konu ele alınırsa, çevrenin mevcut insan hakları kuralları ile korunması ile ilgili mevcut düzende, hem küresel, hem bölgesel, hem de ulusal düzeyde insan hakları ile çevresel bozulma ve çevrenin korunması gereği arasında doğrudan ya da dolaylı (sağlık hakkı, ya- şam hakkı, belli bir standartta yaşam hakkı, azınlık hakları, mahremiyet hakkı, genel anlamda tatmin edici bir çevreye sahip olmak hakkı, mülkiyet hakkı, bilgi edinme hakkı vb.) bağlantılar kuran yasal düzenlemeler; yetkilileri gerekli önlemleri almaya yöneltecek itiraz ya da yargı prosedürleri bulunma- sına rağmen pozitif uluslararası hukukta çevre hakkının açıkça ve sıkça belirtilmediği görülmektedir. * [email protected] ; [email protected] ; www.cevrecalismalarıakademik.com .