Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu Bülteni Sayı 2

48 TBB Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu BÜLTEN ŞUBAT 2020 Kararlar Şehir ve bölge planlama açısından stratejik bir kaynakla ilgili olmadığı sürece madencilik faaliyetle- ri, diğer fonksiyonların önüne geçen öncelikli ve üstün kamu yararına konu bir faaliyet türü değildir. Bölgeye ilişkin üst ölçekli planların plan notlarında dava konusu proje Madencilikle ilgili plan notları hariç orman alanları ve yeraltı su kaynaklarıyla ilgili “koruma” ağırlıklı yaklaşımlarla bağdaşmayan bir planlama kararı içerdiğinden ayrıca proje ile orman alanlarının neredeyse tamamen ortadan kalkması ve yeraltı su kaynaklarına zarar verme olasılığı diğer uzman görüşleriyle de sabit olduğundan şehir ve bölge planlama açısından da işlemin uygun olmadığı değerlendirilmektedir. 4- Proje alanının arkeolojik sit alanı içerisinde kalıp kalmadığı, Tekirdağ İli, Çorlu İlçesi, Seymen Mahallesi, F19c2, F19c3 pafta, Ersay Madencilik Yapı Turizm Hay- vancılık Sanayi Limited Şirketinin proje alanı, Edirne Kültür Ve Tabiat Varlıklarının 11.06.2018 ve 1284 sayılı kararı ile Arkeolojik Sit alanı dışında kalmaktadır. Sit şartlarını belirten herhangi bir tescil kaydı- na rastlanılmamıştır. Taşınır taşınmaz kültürel varlıkların bulunmadığı görülmektedir. 2863 Sayılı yasa kapsamı dışında kalmaktadır. 5- Projenin çevre üzerindeki muhtemel olumsuz etkilerinin, alınacak önlemler sonucu ilgili mevzuat ve bilimsel esaslara göre kabul edilebilir düzeylerde olup olmadığı, proje sahibince alınacak önlemlerin yeterli olup olmadığı, alınacak önlemler yetersiz ise hangi yönleriyle önlem veya taahhüdün yetersiz olduğu, Açık kuvars ocağı işletmesinin çevre açısından ekolojik koşullarda bir bozulmaya ve yaşam ortamları- nın ortadan kalkmasına neden olacağı, bu kaybın önüne geçmenin kabul edilebilir yolunun ise doğal yapıyı korumak olduğu,bu nedenler ile ormancılık yönünden, Kuvars Kumu çıkarılması ve gerektiğinde yıkama eleme işlemlerinden geçirilerek nakledilmesi işlemlerinin çevre üzerindeki muhtemel (olabile- cek) olumsuz etkilerinin alınacak önlemler ile kabul edilebilir düzeyde olduğunun ve çevre açısından bir sakınca yaratmadığı şeklinde alınan ÇED olumlu kararı yerinde değildir. 6- Projenin, çevreye (hava, toprak, su) ve insan sağlığına muhtemel zararları var ise bu zararların neler olabileceğinin somut ve bilimsel veriler açısından değerlendirilmesi, Madencilik faaliyetlerinin ortaya çıkaracağı en önemli kirletici parametre toz’dur. Toz’un da en önemli etkisi hava kirliliği şeklinde kendini göstermesi ile anlaşılır. Ayrıca, tozun, su kaynaklarına girmesi halin- de de, su kalitesinde kötüleşme olmasına sebep olacak, dolayısıyla suyun içme veya başka amaçlarla kullanılabilirliğini etkileyecektir.“Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği”nde Ek-1’de “Tablo 1.1 toz emisyonunda özel maddeler” tablosunda “Kuvarz (Partikül büyüklüğü 5 mikrondan kü- çük) ve Kuvars minerali tridimit (5 mikrondan küçük partiküller)” için konsantrasyon ve yük ile ilgili sınırlamalar belirtilmiştir. Ancak, bu değerlerin, özellikle madencilik gibi açık alanda yapılan bir işlet- mede nasıl uygulanacağı hususu da ayrı bir sorun olup, ölçüm ile değerlendirilmesi zordur. Herhangi bir faaliyetin çevre bileşenlerine ve insan sağlığına zarar verip vermeyeceğinin somut ve bilimsel esaslara göre değerlendirilebilmesi için, söz konusu alana ait ölçülmüş verilere ihtiyaç vardır. Başka bir ifadeyle, ilgili yönetmeliklerdeki değerlerin aşılması halinde, kirletici maddelerin çevreye ve insan sağlığına zararının kaçınılmaz olduğu söylenebilir. Ancak, bu durumda dahi, kesin olarak za- rar verdiği hakkında sağlıklı ve güvenilir yorum yapılabilmesi imkanı yoktur. Çünkü, kirletici maddeye maruz kalınacak süre de önemli olup, konsantrasyon ve süre birlikte ele alınarak canlılar üzerindeki zarardan söz edilebilir. Dolayısıyla, bölgedeki resmi birimlerin, şimdiye kadar izin verilmiş benzer faali- yetlerin etrafında çevre ve canlılar üzerindeki etkilerinin araştırılmış (epidemiyolojik araştırma) ve elde edilen sonuçların yayımlanmış olması gerekirdi. Ancak, ülkemizde şimdiye kadar bu anlamda yapılmış bir araştırma bulunmamaktadır.