Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu Bülteni Sayı 2

35 TBB Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu BÜLTEN ŞUBAT 2020 yeryüzünün ısınmasının en çok 2 derecelik bir yükselişte sınırlamanın beklendiği bir senaryo içermek- tedir. Bu hedefe ulaşmak amacıyla da, EK-I ülkelerinin (ki bunlar Hollanda’nın da içinde bulunduğu gelişmiş ülkelerdir) salınımları 1990 yılı ile karşılaştırıldığında 2020’de %25-%40 ve 2050’de ise %80- %95 oranında azaltılması öngörülmüştür. 2007’den bu yana her sene UNFCCC tarafından gerçekleştirilen iklim konferanslarında, devamlı ola- rak IPCC’ de kararlaştırılan bu senaryonun yani 2020 yılına kadar sera gazı salınımların %25-%40 ora- nında azaltılmasının gerekliliğinin altı çizilmektedir. Bilimsel olarak da desteklenen bu gereklilik, AB tarafından da, pek çok farklı sebepler neticesinde 1990 ile karşılaştırıldığında, salınımın 2020 yılında % 30 oranında azaltılması, şeklinde savunulmuştur. Üstelik 2007’den bu yana geniş çapta destekle- nen bir yaklaşıma göre, güvende olabilmek için yeryüzünün ısınması 2 derece değil, 1,5 dereceye sa- bitlenmelidir. Yine 2015 yılında yapılan Paris Anlaşması’nın da bilhassa üzerinde durduğu, ısınmanın mutlaka 1,5 dereceye sabitlenmesidir. Bu da salınım azaltışının daha önceden belirtilmiş olan oranlara kıyasla çok daha fazla olmasının gerekliliğini ortaya koymaktadır. Neticede, EK-I ülkeleri arasında sera gazlarının 2020 yılında en az %25-%40 oranında azaltılmasının acil olarak gerektiği konusunda geniş çapta bir uzlaşma bulunmaktadır. Bu hedef konusundaki uzla- şının, AİHS’nin 2 ve 8. Maddelerini uygularken ve yorumlarken de mutlaka değerlendirmeye alınması gerekmektedir. 2020 yılındaki %25-%40’lık azaltışın, Hollanda’ya bireysel olarak da uygulanması acil ve gereklidir. HÜKÜMETİN POLİTİKASI Hem hükümet hem de Urgenda, her ikisi de sera gazlarının atmosfere salınımının ve ısının 2 ya da 1,5 dereceye sabitlenmesinin gerekliliğini kabul etmektedirler. Düşünceleri, hızı da hesaba katılarak hangi sera gazlarının azaltılacağı hususunda ayrılmaktadır. 2011’e kadar hükümet politikası, 1990 yılına kıyasla 2020 yılındaki salınım oranını %30’a indirmeyi amaçlamak üzerindeydi. Hükümetin bu konudaki yaklaşımına göre; 2 derecelik sabitleme hedefine ulaşabilmek ve koruyabilmek güvenilir bir yol üzerinde kalmak anlamına gelmektedir. Ancak 2011’den sonra, 2020 yılı azaltma hedefi %30 oranından %20’ye düşürülmüştür. 2020 yılındaki bu düşüşün ardından, hükümet azaltma konusundaki kararını 2030 yılında %49 ve 2050 yılında ise %95 oranına çekerek hızlandırmıştır. 2030 ve 2050 yılları için belirlenmiş olan bu hedefler Hollanda İklim Hareketi (Dutch Climate Act) tarafından belirlenmiştir. Ancak hükümet, uluslararası ve geniş çapta 2020 yı- lında %25-%40 oranında bir azaltımın gerekliliği kabul edilmişken, neden 2020 yılında %20 oranında bir azaltmanın kabul edildiği konusuna bir açıklama getirememiştir. İklim bilimi kapsamında ve uluslararası toplumda geniş çapta kabul gören mutabakata göre, ön- görülen azaltma hesaplamaları ne kadar uzun sürede ve öngörülen son hedefe ulaşmayı ne kadar erteleyecek şekilde yapılırsa o kadar ayrıntılı ve pahalı hale gelecektir. Geciktirme ayrıca tutarsız ve ani ilerleyen bu iklim değişikliği bakımından büyük tehlike arz etmektedir. Genel olarak kabul gören yaklaşımca, 2020 yılı itibariyle gerçekleştirilecek olan bu azaltma hızının 2030 ve 2050 yıllarında gerçekleştirilmesi planlanan 2 ve 1,5 derecelik hedeflere ulaşması bakımın- dan yeterli ve uygulanabilir olup olmadığı konusundaki açıklamayı getirecek olan hükümettir. Ancak hükümet buna karşı gelse bile, Temyiz Mahkemesi’nin de altını çizdiği üzere; 2020 yılındaki %25 ora- nında, uluslararası toplumca kabul edilmiş azaltma kuralına razı olmak mecburiyetindedir.