Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu Bülteni Sayı 2

13 TBB Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu BÜLTEN ŞUBAT 2020 Dünyada yargı yetkisi ile belirlenen dava sayısı aşağıda gösterilmiştir. 7 Avustralya 94 Avusturya 1 Belçika 1 Brezilya 5 Kanada 16 Kolombiya 2 Çekya 1 Ekvador 1 Avrupa Birliği 55 Fransa 6 Almanya 5 Hindistan 10 Endonezya 1 Inter-Amerikan İnsan Hakları Komisyonu 2 Inter-Amerikan İnsan Hakları Mahkemesi 1 İrlanda 3 Hollanda 2 Yeni Zelanda 17 Nijerya 1 Norveç 1 Pakistan 2 Philippines 2 Polanya 1 Güney Afrika 3 Spain 13 İsveç 1 İsviçre 1 Uganda 1 Ukrayna 2 Birleşik Krallık 53 BM İnsan Hakları Komitesi 1 Amerika Birleşik Devletleri 1,023 Toplam 1,328 İklim Değişikliği Davalarının Sonuçlarına ve Amaçlarına Genel Bakış 2014 yılından önce, ABD dahil olmak üzere iklim değişikliği davası açılan yalnızca 12 ülke bulunmakta idi. 8 Ancak son birkaç yılda iklim değişikliği davalarının açıldığı ülke sayısında artış olmuştur. Bazı istisnalar dışında, 9 hükümetler iklim değişikliği davalarında hemen hemen her zaman davalı konu- mundadırlar. 10 2015 yılında 21 genç Amerikan vatandaşı ABD hükümetine karşı açtıkları davada, ABD hükümeti- nin on yıllardır iklim değişikliği tehdidini bilmesine rağmen, iklim değişikliğine neden olan ulusal bir enerji sistemini desteklemek için adımlar atmadığından bahisle, kendilerinin (davacıların) anayasa ile desteklenen özgürlük hakkını ihlal ettiği belirtilmiştir. Dava dilekçesinde, mahkemeden ABD hükü- metine fosil yakıt emisyonlarını aşamalı olarak kaldırmak için uygulanabilir bir ulusal iyileştirme planı hazırlaması ile uygulaması ve atmosferdeki CO2’nin azaltılması için çalışma planı da dahil olmak üzere birçok çözüm yolunun gösterilmesi talep edilmiştir. 17 Ocak 2020 tarihinde, Dokuzuncu seviye temyiz mahkemesi, iklim değişikliği tehdidi gerçek olsa da, “isteksizce” konunun mahkemelerle (yargı kararları ile) değil hükümetin yürütme ve yasama organlarıyla gündeme getirilmesi gerek- çesiyle davayı ret etmiştir. Üç kişilik mahkeme heyetinin iki yargıcı davanın reddedilmesi yönünde karar vermiştir. Vermont Hukuk Fakültesi Çevre Hukuku Merkezi direktörü Jennifer Rushlow’un açıkladığı gibi, mahkeme “dü- zeltilebilirlik” bulma davasını reddetmiştir. Anılan karar mahkemenin yargı kararı ile davacılara ara- dıkları çözümü sunamayacağı anlamına gelmektedir. 23 yaşındaki davacı Kelsey Juliana, “Federal mahkeme hakimlerinin, anayasal bir hak ihlal edildiğinde bile Amerika’nın gençliğini koruyamayaca- ğını düşüncesiyle hayal kırıklığına uğradığını” dile getirmiştir. 7 Joana Setzer and Rebecca Byrnes, Global trends in climate change litigation: 2019 snapshot, Policy report, July 2019, sh.3 8 Cf. Meredith Wilensky, Climate Change in the Courts: An Assessment of Non-U.S. Climate Litigation, 26 Duke Envtl. L. & Pol’y Forum, 2015, sh. 151-152. 9 İstisnaların çoğu, fosil yakıt sektöründeki şirketlere karşı açılan ABD davalarıdır. 10 The Status of Climate Change Litigation, sh.13.