İDARE VE VERGİ HUKUKU BÜLTENİ 44 Tebliğin “I/C-2.1.3.4.1.Tevkifat Uygulamasında Sınır” başlıklı bölümüne göre, KDV dahil bedel 1.000 TL’yi (mevcutta 2.000,00 TL) aşmadığı takdirde, hesaplanan KDV tevkifata tabi tutulmaz. Sınırın aşılması halinde ise tutarın tamamı üzerinden tevkifat yapılır. 35 Seri Nolu KDV Genel Uygulama Tebliği ile getirilen değişikliklerden biri ise Tebliğ’in “I/C-2.1.3.2.13. Diğer Hizmetler” başlığı altında yer alan “Diğer Hizmetler” başlıklı düzenlemedir. Hükme göre, “KDV mükellefleri tarafından, 5018 sayılı Kanun’a ekli cetveller kapsamındaki idare, kurum ve kuruluşlar, kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları, döner sermayeli kuruluşlar, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları ile kalkınma ajanslarına ifa edilen ve Tebliğde özel olarak belirlenmeyen diğer bütün hizmet ifalarında söz konusu alıcılar tarafından (5/10) oranında KDV tevkifatı uygulanır.” Söz konusu hükme göre, madde sayılan tüzel kişilere hizmet ifa edildi ve bu hizmete ilişkin Tebliğ’de özel bir tevkifat hükmü bulunmuyor ise 5/10 oranında KDV tevkifatı yapılacaktır. Hükmün lafzından anlaşılacağı üzere, söz konusu hüküm “torba” niteliğindedir. Diğer bir ifade ile tebliğdeki ilgili hükmün uygulanması için tebliğde özel bir düzenleme olmaması gerekmektedir. Hükmün lafzından açıkça anlaşılan bir diğer husus ise tevkifat yapılabilmesi için hizmetin, düzenlemede sınırlı sayıda sayılan tüzel kişilere verilmesi gerektiğidir. Hizmet, bu kişiler haricinde birine sunuldu ise vekalet ücreti ödemesi yapılırken KDV tevkifatı yapılmamalıdır. Bu düzenleme sonrasında kamu kurumları, sigorta şirketleri, bankalar ve yukarıda belirtilen diğer tüzel kişiler (yalnızca madde sayılan tüzel kişilerle sınırlı olmak üzere), avukatlara ödedikleri 2.000,00 TL’yi aşan karşı taraf vekalet ücretinden 5/10 oranında KDV tevkifatı yapmaya başlamış ve avukatlardan buna göre makbuz düzenlenmesini talep etmişlerdir. Diğer bir ifade ile maddede sayılan kişiler, mahkemece hükmedilen vekalet ücretini öderken, KDV’nin yarısını avukata, diğer yarısını ise vergi dairesine ödemektedir. Konuya ilişkin Tebliğ’de yer alan bir diğer düzenleme Tebliğ’in “I/C. 2.1.3.2.2.2. Kapsam” başlıklı bölümünde yer almaktadır. Söz konusu hüküm şu şekildedir: “Avukatların hukuki ihtilaflarla ilgili olarak yargı mercileri nezdinde veya yargı kararlarının sonuçları ile ilgili olarak vekâlet akdi çerçevesinde (icra vb.) verdikleri hizmetler bu bölüm kapsamında tevkifata tabi tutulmaz.” Hükümden anlaşılacağı üzere, avukatların dava kapsamında veya mahkeme kararının ifası için başlattıkları icra takipleri kapsamında verdikleri hizmetler KDV tevkifatına tabi değildir. Diğer bir ifade ile dava ve ilamlı takip kapsamında verilen hizmetlerden elde edilen vekalet ücretinden KDV tevkifatı yapılması mümkün görünmemektedir. KONUYA DAİR ÖZELGELER VE İDARENİN UYGULAMASI Türkiye Barolar Birliği başta olmak üzere, konuyla ilgilisi olan mükellefler tarafından, KTVÜ’nün KDV tevkifatına tabi olup olmadığına dair özelge talep edilmiş, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından verilen özelgelerde, avukatların tebliğ kapsamındaki kişilerden kazandıkları vekalet ücretlerinden KDV tevkifatı yapılması gerektiği belirtilmiştir. Örneğin, 14.04.2021 tarihli E-43370460-130[5309-765]- 51968 sayılı Özelge’de bu durum aşağıdaki şekilde ifade edilmiştir: “Hukuki ihtilaflarla ilgili olarak yargı mercileri nezdinde veya yargı kararlannm sonuçları ile ilgili olarak vekâlet akdi çerçevesinde (icra vb.) Tebliğin (I/C-2.1.3.2.13) bölümü kapsamında yer alanlara verdikleri ile karşı taraf vekalet ücreti kapsamında anılan bölüm kapsamında yer alanlar adına düzenledikleri belgelerde gösterilen ve KDV dahil bedeli 1.000 TL’yi aşan hizmetler için de ilgili sorumlular tarafından (5/10) oranında KDV tevkifatı uygulanması gerekmektedir.” Yine İzmir Barosu tarafından istenen 06.04.2021 tarihli E-21152195-130[99-2021/3615] - 132403 sayılı Özelgede, tevkifat şu şekilde açıklanmıştır: “Avukatların adli yardım görevlerini ifa etmek için vekalet karşılığı Başkanlığınıza verdikleri hizmetin Tebliğin (I/C-2.1.3.2.13.) bölümüne göre tarafınızca (5/10) oranında, 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu kapsamında; Tebliğin (I/C- 2.1.3.2.13) bölümünde sayılan alıcılara verilen, arabuluculuk hizmetlerinin aynı bölüme göre bu alıcılar tarafından (5/10) oranında, Ayrıca KDV mükellefleri tarafından Başkanlığınıza ifa edilen ve Tebliğde özel olarak belirlenmeyen diğer bütün hizmet ifalarında, mezkur Tebliğin (I/C-2.1.3.2.13.) bölümüne göre tarafınızca (5/10) oranında KDV tevkifatı yapılması gerekmektedir. Öte yandan, avukatların kurumunuza vereceği danışmanlık hizmetlerine ise, KDV Genel Uygulama Tebliğinin (I/C-2.1.3.2.2.) bölümü uyarınca (9/10) oranında KDV tevkifatı uygulanacağı tabiidir.” Özelgelerden de anlaşılacağı üzere vergi idaresi, karşı taraf vekalet ücretinin, Tebliğ’in “Diğer Hizmetler” başlığı altındaki hükmünü dayanak alarak KDV tevkifatına tabi olduğu görüşündedir. Özelgelerde, davayı kaybeden tarafa avukatça bir hizmet verilip verilmediği hususuna hiç değinilmemiştir. Özelgelerde, KDV tevkifatı yapılması gerektiği görüşüne dayanak gösterilen tebliğ hükmünde (I/C-2.1.3.2.13) açıkça, KDV tevkifatının uygulanması için hizmetin maddede sayılan kişilere ifa edilmesi gerektiği, mahkemelerce hükmedilen karşı vekalet ücretini ödeyen ve maddede sayılan tüzel kişilere ise avukat tarafından bir hizmet verilip verilmediği sorusu irdelenmemiştir. Ayrıca KDV tevkifatı yapılması gerektiği görüşüne dayanak gösterilen tebliğ hükmüne (I/C-2.1.3.2.13), Tebliğ’de özel bir düzenleme varsa gidilemeyeceğine özelgede yer verilmemiş ve Tebliğ’in, “I/C. 2.1.3.2.2.2. Kapsam” başlıklı bölümündeki, mahkeme kararları sonucu hükmedilen vekalet ücretinin KDV tevkifatına tabi olmadığına ilişkin özel düzenlemeye değinilmemiştir. Özelgelere aykırı olacak şekilde hareket edildiğinde, örneğin tevkifat yapılmadığında veya avukat tarafından düzenlenen makbuzda KDV tevkifatı gösterilmediğinde ise vergi idaresi tarafından özel usulsüzlük cezası kesilmektedir. Örneğin, tarafımızca açılmış bir vergi davası sonucunda vergi dairesi aleyhine hükmedilen vekalet ücreti ödenirken özelgeler doğrultusunda 5/10 oranında KDV tevkifatı
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1