İDARE VE VERGİ HUKUKU BÜLTENİ 18 Danıştay 5. Dairesi, E:2020/4838 K:2020/4223 K.T: 08.10.2020 Tarihli kararında Cumhurbaşkanı kararlarına karşı doğrudan Danıştayda dava açılır yani Danıştay görevlidir hükmünü Cumhurbaşkanının yapmış olduğu atama ve görevden almalarda ilk derece mahkemesi olarak görevli mahkeme her zaman Danıştay görevli değildir şeklinde ele alarak önemli bir karara imza atmıştır. Danıştay kararında: Parlamenter Sistem dönemindeki içtihatlarında ki görüşünü devam ettirmiş ve ayrılabilir işlem kuramına göre karar vermiştir. Üst kademe kamu yöneticilerinin atanması ile ilgili olarak 3 No’lu Cumhurbaşkanlığı kararnamesi uygulanmaktadır. Karara göre: Üst kademe kamu yöneticileri üç ayrı cetvelde sayılmıştır. “(I) sayılı cetvelinde yer alan kadrolara yönelik atama ve görevden alma işlemlerinin doğrudan doğruya Cumhurbaşkanı tarafından verilen kararla, (II) sayılı cetvelde yer alan kadrolara ilişkin olarak yapılan atama ve görevden alma işlemlerinin ise, ilgili makamın teklifi, önerisi üzerine Cumhurbaşkanının verdiği onay ile tesis edildiği; “Cumhurbaşkanı Kararı” ve “Cumhurbaşkanı Onayı” arasında ayrım yapılması gerektiğini, (II) sayılı cetvelde yer alan kadrolara yönelik işlemler, esas itibarıyla, ilgili Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nde belirtildiği üzere doğrudan doğruya Cumhurbaşkanı Kararıyla değil, ilgili bakanlık veya kamu kurumunun teklifi üzerine Cumhurbaşkanının onayıyla tesis edildiğinden, Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak bakmakla görevli olduğu uyuşmazlıklar kapsamında bulunmamaktadır” denilmiştir. Vali yardımcısı veya kaymakam II Sayılı Cetvelde sayıldığı için ilgili Bakanlığın teklifi ve Cumhurbaşkanlığı onayı ile yapılan bu atamaya ilişkin olarak Danıştayda açılan dava idare mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görev yönünden reddedilmiştir. Karar, 2020 itibariyle verilmiş olup kanaatimizce güncelliğini korumaktadır. İdari davalar bakımından önemli olan bu kararın bugün itibariyle de devam eden kimi bazı sonuçları vardır: 1- Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi Cumhurbaşkanlığını üst kademe kamu yöneticilerinin atanması ve görevden alınması bakımından görevli ve yetkili hale getirmiş olsa bile bu işlemlere karşı dava açılırken ilgili bakanlığın teklifi ve Cumhurbaşkanı onayı ile yapılan işlemlere karşı açılan davalar önceki dönem müşterek kararnamelere karşı açılan davalarda olduğu gibi ayrıma tabi tutulmuştur. 2- Cumhurbaşkanı Kararından ayrılabilir nitelikte olan teklif niteliğindeki Bakanlık işlemi tek başına dava konusu edilebilecektir. Bu durumda ilk derece mahkemesi olarak Danıştay değil, İdare Mahkemesi görevli olacaktır. 3- Tüm üst kademe yöneticilerinin atanması ve görevden alınması davalarında Danıştay görevli olmayacaktır. Tek başına Cumhurbaşkanı tarafından alınan atama ve görevden alma kararlarına karşı açılan davalarda Danıştay görevli olacaktır. 4- Görev noktasında verilen bu karar, husumet için geçerli olmayacaktır. Hem Cumhurbaşkanlığına hem de Bakanlığa karşı husumet yöneltilecektir. 5- Cumhurbaşkanlığı Hükümet sisteminin ikinci döneminde de 3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin varlığını devam ettirmesi halinde görev yönünden bu içtihadın istikrar kazanabileceğini söyleyebiliriz. Ele aldığımız içtihadın tüm uygulayıcılar ve araştırmacılar bakımından faydalı olması temennisi ile saygılarımla… İDARE VE VERGİ HUKUKU KOMİSYONU • BÜ LT E N
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1