Çocuk Dostu Hukuki Yardıma İlişkin Rehber İlkeler

44 ÇOCUK DOSTU HUKUKİ YARDIMA İLİŞKİN REHBER İLKELER Hukuk alanında çalışan kişiler çocukların güvenliğini göz önünde bulundurmalı ve ikincil bir mağduriyete yol açmayacak şekilde hukuki sürece dâhil olmalarını sağlamalıdır. Tüm çocuklar adalet sistemine katılımlarının bir sonucu olarak zarar görme riskiyle karşı karşıya gelebilir. Suç mağduru ve tanığı çocuklar, bastırılma, misilleme/ intikam, ikincil mağduriyet gibi riskler altında olabilir, hatta yaşamları tehdit edilebilir. Bu tarz riskler, cinsel istismar vakalarında, çocuğun daha küçük olduğu, kaçırıldığı veya engelli olduğu durumlarda artabilmektedir. Hukuk alanında çalışan kişiler bu tarz risklerin farkında olmalı ve sosyal çalışmacılar, savcılar ve hâkimlerle birlikte koruyucu tedbirleri tartışarak yakın işbirliği içerisinde çalışmalıdır. Hukuk alanında çalışan kişiler, çocukların güvende tutulması hususunda önemli bir rol oynamaktadır. Şüpheli ya da sanık konumundaki çocukların damgalanmasını önlemek adına, çocukların kimliklerinin gizli tutulmasını ve ifade, sorgu ve duruşmaların kapalı gerçekleştirilmesini talep edebilirler. Mağdurları ve tanıkları bastırılma ve misilleme/intikam gibi durumlardan korumak adına, ses, video ya da televizyon bağlantısı yoluyla beyan vermek, duruşma öncesi beyan vermek ve mağdurla şüpheli ya da sanığın temasını önlemek amacıyla mahkeme salonuna ekranlar koyarak iletişimi uzaktan sağlamak gibi birtakım önlemler alınmasını talep edebilirler. Avukatlar ayrıca, sanıklara karşı uzaklaştırma kararı verilmesini ve sanıkların tutuklanmasını/tutukluluk halinin devamını talep edebilirler. Avukatlar çocukların ifade öncesi ayrı bir salonda beklemelerini de talep edebilirler. Çocuklar resmi makamlarca kendilerini korumaya yönelik bu işlemler konusunda işbirliği yapmayı ya da katkıda bulunmayı reddederlerse işler zorlaşabilir. Bu gibi durumlarda hukuk alanında çalışan kişilerin bir taraftan çocukların görüş ve fikirlerine saygı duymaları gerekirken öte taraftan çocuklarla güvene dayalı olan ilişkileri bağlamında onları yüksek yararlarına uygun olarak hareket etmeleri gerektiği konusunda da teşvik etmeye çalışmaları gerekir. Uygulayıcılar ayrıca ihtiyaç duyulduğunda destek alabilmeleri için çocukları sığınmacı danışma veya sağlık danışma merkezleri gibi kuruluşlara yönlendirmelidirler. Ayrıca, gerekli yardımı sağlayabilecek yerel ve ulusal kuruluşların güncel ve kapsamlı bir listesine erişim sağlayabilmelidirler. REHBER İLKE 11: Çocuğun güvende tutulması