Çocuk Dostu Hukuki Yardıma İlişkin Rehber İlkeler

25 ÇOCUK DOSTU HUKUKİ YARDIMA İLİŞKİN REHBER İLKELER Hukuk alanında çalışan kişilerin çocuğa duyarlı bir iletişim kurmaması halinde çocukların dava süreçlerine anlamlı şekilde katılım sağlaması mümkün olmayacaktır. Nitelikli hukuki yardıma temel teşkil eden en önemli unsur iletişimdir. Çocuklarla etkili bir iletişim kurabilmek için, hukuk alanında çalışan kişilerin çocuklara yaklaşımının yetişkin müvekkiller için benimsenen yaklaşımdan farklı olması gerekir. Bu bağlamda, çocuğun yaşı, cinsiyeti, mensubu olduğu din, fiziksel ve/ veya zihinsel engel durumu, öz güven düzeyi, içinde bulunduğu gelişim basamağı, duygu durumu, eğitim seviyesi ve kültürü mutlaka dikkate alınmalıdır. Ayrıca, çocuğun gelişiminin dinamik bir süreç olduğu ve yaşadığı tecrübelerin yanı sıra hayatlarında önemli yere sahip olan kişilerle kurdukları ilişkilerden ve söz konusu tecrübe ve ilişkilere dair algı ve tepkilerden ciddi ölçüde etkilendiği unutulmamalıdır. Çocuğun kapasitesine ilişkin değerlendirmelerde bulunurken, yalnızca çocuğun yaşını temel alan varsayımlarda bulunmak yerine, çocuk gelişimine ilişkin bilgi birikiminizle birebir etkileşim içinde olduğunuz çocuğa dair bilgilerinizi sentezlemeniz çok büyük fayda sağlayacaktır. Hukuk alanında çalışan kişinin çocukla iletişim şekli, çocuğun ayrımcılık veya istismara ilişkin geçmiş tecrübelerinin herhangi bir özelliğini pekiştirecek bir unsur içermemelidir. İyi bir iletişimin en önemli bileşenlerinden bazıları şunlardır: müvekkile ihtiyaç duyduğu bilgileri sunmak, çocuğu etkin şekilde dinlemek ve karar alma sürecinin çocuğun kontrolünde olduğunu hissettirmek için farklı seçenekleri tartışırken yargılayıcı bir tutumdan uzak durmak, görüşmeler sırasında çocuğa destek olan bir kişinin de hazır bulunmasına müsaade etmek (örneğin; ebeveyn/vasi, çocuğun güvendiği bir uzman, kardeş veya arkadaş), sabırlı ve anlayışlı olmak, açık ve net bir dille ve çocuğun anlayabileceği şekilde konuşmak:  çocuğun yaşı ve diğer özelliklerine uygun, sade ve yalın ifadeler kullanın,  kısa ve günlük dilde sıklıkla kullanılan kelimelere yer verin,  kısa cümleler kurun,  açık ve belirsizliğe mahal vermeyen sorular sorun ve  mesleki dil ve hukuk jargonu kullanmamaya özen gösterin. REHBER İLKE 5: Çocuğa duyarlı iletişim